Jedzenie, oprócz podstawowej funkcji jaką jest zaspokojenie potrzeb fizjologicznych organizmu, spełnia także wiele innych ról m.in. zapewnianie poczucia bezpieczeństwa, nawiązywania i podtrzymania relacji. Jedzenie może być także wyrazem troski, miłości, kontroli jak również przynależności do określonej grupy, może modulować stan emocjonalny, pełnić funkcję pocieszyciela w sytuacjach samotności i obniżonego nastroju, a w chwilach stresu może łagodzić napięcie (Niewiadomska i in., 2005).
Zachowania żywieniowe należą do aktywności behawioralnych istotnie wpływających na stan zdrowia człowieka. Ilość, jakość pożywienia, a także określone style jedzenia: jedzenie intuicyjne, kompulsywne, jedzenie emocjonalne, głodzenie się będą miały odzwierciedlenie nie tylko w stanie zdrowia fizycznego, ale także w kontekście zdrowia psychicznego człowieka. Z drugiej strony zachowania żywieniowe stanowią przejaw jego psychofizjologicznego funkcjonowania. Nierzadko jedzenie kompulsywne czy emocjonalne jest przyczyną cierpienia psychicznego osoby, a zarazem przyczynkiem do szukania pomocy u specjalistów zajmujących się żywieniem człowieka. Zachowania behawioralne w obszarze żywienia mogą być także objawem głębokiej psychopatologii pacjenta. W tym przypadku specjaliści od zdrowia psychicznego identyfikują dane zachowanie jako zaburzenia odżywiania się zgodnie z obowiązującymi podręcznikami klasyfikacji zaburzeń psychicznych.
Zachowania żywieniowe można podzielić na te sprzyjające dobrostanowi fizycznemu i psychicznemu człowieka oraz takie, które im nie służą. Na zachowania żywieniowe składają się między innymi: wybór żywności, proces nabywania produktów spożywczych, planowanie posiłków, ich przygotowanie czy częstość spożywania, a także jakość (Pilska, Jeżewska-Zychowicz, 2008). Zdrową formą zachowań żywieniowych może być np. jedzenie intuicyjne. Jedzenie w tym ujęciu charakteryzuje się odżywianiem opartym na słuchaniu ciała, a więc na fizjologicznych oznakach głodu i sytości.
Tylka (2006) opisuje jedzenie intuicyjne jako proces integrujący jedzenie, umysł i ciało, który wiąże się z odrzuceniem mentalności dietetycznej. Cztery główne komponenty jedzenia intuicyjnego to: (1) jedzenie w odpowiedzi na wewnętrzne sygnały i pozwalanie na jedzenie tego, na co masz ochotę (bezwarunkowe pozwolenie na jedzenie), (2) jedzenie wyłącznie w celu zaspokojenia fizycznego głodu i nieużywanie jedzenia do zaspokojenia nieprzyjemnych emocji (jedzenie z powodów fizycznych), (3) określenie, kiedy i jak dużo jeść na podstawie słuchania sygnałów głodu i sytości podczas jedzenia (poleganie na sygnałach głodu i sytości) oraz (4) wybór żywności, która pozytywnie wpływa na zdrowie, a także zaspokaja potrzeby sensoryczne (zgodność wyboru ciała z pożywieniem). Istniejące badania wykazały, że zarówno intuicyjne jedzenie jak i uważne jedzenie mogą być kojarzone z lepszymi wskaźnikami zdrowia psychicznego, takimi jak akceptacja ciała i wizerunku, wyższą samooceną lub mniejszą częstotliwością zaburzeń zachowań żywieniowych (Czepczor, Brytek- Matera, 2020). Badanie przeprowadzone przez Karę N. Denny i współpracowników w 2013 roku ujawniło, że jedzenie intuicyjne może być zdrowszą, bardziej skuteczną i bardziej wrodzoną alternatywą dla obecnych strategii zarządzania wagą. W badaniu Project EAT-III, które objęło 2287 młodych dorosłych, stwierdzono, że mężczyźni częściej ufają swojemu ciału w kwestii ilości jedzenia niż kobiety. Jedzenie intuicyjne było odwrotnie skorelowane z wskaźnikiem masy ciała (BMI) w obu płciach. Osoby, które zgłaszały zaufanie do swojego ciała w kwestii ilości jedzenia, miały mniejsze prawdopodobieństwo stosowania nieprawidłowych zachowań żywieniowych w porównaniu z tymi, którzy tego zaufania nie mieli. Kobiety, które zgłaszały, że przestają jeść, gdy są pełne, miały mniejsze prawdopodobieństwo chronicznego odchudzania i napadów obżarstwa niż te, które nie przestają jeść, gdy są pełne.
Może zatem warto rozważyć taką formę jedzenia?
