Bulimia dotyka częściej kobiet niż mężczyzn, zazwyczaj zaczyna się w późnych latach młodzieńczych lub blisko 20-tki i jest efektem stosowania restrykcyjnych diet i/lub stresujących zdarzeń życiowych. Osoby dotknięte tym zaburzeniem zazwyczaj mają niską samoocenę i kształtują poczucie własnej wartości w oparciu o wygląd.
W bulimii osoby starają się kontrolować swoją wagę poprzez stosowanie restrykcyjnych diet, ale później pożądają jedzenia i objadają się. Aby zapobiec tyciu osoby te stosują różne zachowania kompensacyjne: wymioty, intensywne ćwiczenia, środki na odchudzanie, diuretyki itp.
BED- binge eating disorders – kompulsywne jedzenie – objawia się tym samym co bulimia jednakże nie występują zachowania kompensacyjne. Osoby te są mają zazwyczaj nadwagę lub są otyłe.
POWSZECHNE MYŚLI, EMOCJE I ZACHOWANIA W BULIMII I BED
MYŚLI
- negatywne podstawowe przekonania o sobie: osądzanie siebie przez pryzmat tego co się je i jak wygląda
- sztywne i nieprzyjazne zasady dotyczące tego co mogę a czego nie mogę jeść – Musze sztywno trzymać się założeń dietetycznych; nie mogę sobie pozwolić na żadne odstępstwa.
- Nadmierne skoncentrowanie na jedzeniu;
- myśli obwiniające w sytuacji złamania zasad dietetycznych: jestem beznadziejna, bezużyteczna, słaba, brakuje mi konsekwencji, bezwartościowa
- jetem nieatrakcyjna i nikt mnie nie kocha, nie zasługuje na miłość i przyjaźń
- jeśli zacznę jeść nie będę wstanie się powstrzymać, nie dam rady!
- jeśli nie jestem perfekcyjna wtedy jestem do niczego
- jeśli coś zjem wtedy poczuje się lepiej
EMOCJE
- depresja;
- niepokój;
- poczucie winy;
- wstyd;
- niska samoocena
ZACHOWANIA
- objadanie się, zwłaszcza wieczorami;
- stosowanie sztywnych reguł dietetycznych; złamanie reguły i zasady wiąże się z porażką a ta jest czynnikiem spustowym do objadania się;
- nie jedzenie normalnych posiłków;
- jedzenie w samotności, czasami w nocy, po cichu;
- zachowania zmierzające do zrównoważania przyjętych kalorii: w bulimii- wymioty, tuszowanie zapachu – stosowanie odświeżaczy powietrza, żucie gum;stosowanie środków przeczyszczających, pigułek na schudnięcie; nadmierna aktywność fizyczna celem kontrowania wagi.
JAK SOBIE POMÓC?
- ZACZNIJ DZIAŁAĆ INACZEJ
- poobserwuj siebie, kiedy masz napady objadania; zanotuj myśli, które Ci wtedy towarzyszą, co powoduje te napady – zaobserwuj czynniki spustowe, zastosuj MONITORING MYŚLI
- rozprosz swoją uwagę; mindfull actvity
- wypracuj kompromis; jeśli pokusa jest zbyt silna i musisz się jej poddać: zjedz małą porcje powoli, nie raptownie!; delektuj się smakiem, zapachem, opisuj w głowie to co widzisz na talerzu; czujesz w głowie; skup się na talerzu; usuń ze środowiska czynniki rozpraszające – UWAŻNE JEDZENIE
- zamiast bogatych w cukry i tłuszcze produktów wybieraj te bardziej zdrowe;
- wypijaj 6-8 szklanek wody;
- szukaj pomocy; zadzwoń do kogoś; idź do sąsiada; nie siedź sam w domu!!!
- prowadź dziennik żywieniowy; zapisuj co jesz i pijesz;
- zbuduj prosty plan odżywiania, bez sztywnych reguł i zasad;
- waż się nie częściej niż raz w tygodniu;
- opracuj plan ćwiczeń; poproś o wskazówki psychodieietyka; zastosuj ten plan!
- Stosuj leki przepisane przez lekarza;
- jedz z rodziną, przyjaciółmi, unikaj samotnego jedzenia posiłków;
- nie pochłaniaj jedzenia kompulsywne; usiądź, delektuj się jedzeniem; jedz w spokoju;
- nagradzaj się i traktuj siebie dobrze za każdym razem kiedy uda ci się pokonać pokusę objadania się; nigdy nie nagradzaj się jedzeniem!
- Użyj dziennika objadania się- obserwuj, pisz, szukaj rozwiązań, działaj!-DZIENNIK OBJADANIA
2. ZACZNIJ MYŚLEĆ INACZEJ
- powiedz sobie STOP, weź oddech, nie postępuj impulsywnie!
- zrozum zależność myśli, uczucia, zachowanie
- mów i myśl o sobie pozytywnie:mów sobie –dam rade, mogę to zrobić. Zapisz to i przypominaj sobie kiedy tego potrzebujesz.
- Unikaj niekorzystnych myśli typu porównywanie i rozpacz,
- Zapytaj siebie:
Czy stosuje niekorzystne porównanie siebie do innych, co powoduje u mnie negatywne myśli?
Czy mogę spojrzeć na to z innej strony?
Czy niedoszacowuje mojej zdolności do pokonania problemu?
Czy czytam w głowach innych co mogą o mnie myśleć?
Czy mam czarno-białe podejście i myślenie o życiu? Nie muszę być perfekcyjny, jest ok jeśli będę ok.
Jaką radę dałbym komuś kto byłby w mojej sytuacji?
To ze czujesz się źle nie oznacza, że rzeczy i sprawy wyglądają źle!
Czy nie podkreślam pozytywnych cech innych co jednoczesne przygnębia mnie? Czy nie zaznaczam i akcentuje u siebie negatywnych cech i jednocześnie deprecjonuje dobre?
Czy mogę to jakoś zmienić? Co będzie najbardziej efektywne?
KIEDY CHCESZ SOBIE PORADZIĆ Z POKUSĄ I PRZERWAĆ OBJADANIE SIĘ
- powiedz sobie STOP, weź oddech, nie postępuj impulsywnie, daj sobie 10 minut, rozprosz się, wyjdź na spacer, pobiegaj, podaj z kimś, zajmij czymś głowę;
- pij dużo wody, herbaty;
- zapisz co jesz w sytuacji kompulsywnego jedzenia;
- jeśli poddałeś się pragnieniu jedzenia – jedz wolno, świadomie; wybierz produkty wymagające żucia i gryzienia;
- zastosuj techniki relaksacyjne – poproś psychodietetyka jeśli nie radzisz sobie ze stresem
- puść sobie ulubioną muzykę; unikaj smutnych piosenek, kiedy masz depresje!
- medytuj lub pomódl się;
- pomagaj innym;
- wyjdź do ludzi; odwiedzaj rodzinę, idź do przyjaciół;
- porozmawiaj z kimś;
- zaangażuj się w to co lubisz; masz hobby -zajmij się nim! Nie masz -to znajdź;
- zapisz swoje myśli i uczucia;
- rób małe kroczki; nie planuj dużych i nagłych zmian, daj sobie Czas
- mów i myśl o sobie pozytywnie:mów sobie -dam rade, mogę to zrobić, jestem silny-nawet jeśli początkowo w to nie wierzysz.
- Mów sobie: to minie, przechodziłem już przez to, teraz też mogę to zrobić, kiedy przechodzimy przez tunel i czujemy strach albo poczucie bycia w pułapce, nie możemy się zatrzymywać -musimy iść dalej, aż dostrzeżemy światełko w tunelu.
- naucz się jak możesz sobie radzić ze stresem!
Tłumaczenie: Magdalena Socha – Sala Poradnia Dietetyczna Mavita
źródło www. getselfhelp.co.uk/bulimia.htm