Wegetarianizm nie składa się z jednego rodzaju diety. „Najłagodniejszą” jego formą jest laktoowopesco -wegetarianizm a więc taki sposób żywienia, z którego wykluczono tylko mięso czerwone i drób. Istnieją oczywiście bardziej restrykcyjne odmiany wegetarianizmu polegające na wykluczeniu wszystkich produktów odzwierzęcych tj. ryb, nabiału, jaj, miodu- taką formę wegetarianizmu nazywano weganizmem, jeśli przy tym wszystkim rezygnujemy z obróbki termicznej produktów to mamy do czynienia z witarianizmem.
Laktowegetarianizm to z kolei dieta pozbawiona mięsa i ryb ale wzbogacona w mleko i jego przetwory. Laktoowowegetarianie dopuszczają w swoim jadłospisie dodatkowo jaja.
Jadłospis obfitujący w owoce i warzywa niesie za sobą wiele korzyści. Wegetarianie na pewno nie mogą narzekać na brak błonnika pokarmowego, który korzystnie wpływa na pracę układu pokarmowego i nie tylko. Rezygnacja z mięsa wiąże się ze zmniejszeniem spożycia soli, tłuszczów nasyconych i cholesterolu, które są czynnikami sprzyjającym chorobom sercowo-naczyniowym. Badania pokazują, że wegetarianie o 25% rzadziej umierają z powodu chorób układu krążenia niż osoby na diecie tradycyjnej. Analizy badań wskazują także, że u wegetarian rzadziej występują nowotwory jelita grubego i prostaty -odpowiedni u 88 i 54 % w porównaniu z „wszystkożercami”. Reasumując właściwie skomponowana dieta wegetariańska wydaje się być jednym ze zdrowszych sposobów odżywiania.
Diety wegetariańskie są popularne wśród różnych grup ludności. W tym miejscu rodzi się pytanie czy takie diety są zdrowe dla każdego.
Dieta wegetariańska na pewno nie może być chwilowym wybrykiem a jej realizacja wymaga od nas umiejętnego komponowania posiłków- jeśli oczywiście nie chcemy dopuścić do niedoborów. Tym bardziej jeśli decydujemy się na bardziej „restrykcyjne” formy.
Produkty pochodzenia roślinnego są źródłem białka o niepełnym składzie aminokwasów egzogennych dlatego aby uzupełnić dzienne zapotrzebowanie na nie nasze posiłki powinny być przemyślane. Jadłospis wegetarianina musi być zatem urozmaicony i bogaty w takie produkty strączkowe jak: soja, soczewica, fasola, groch, ciecierzyca, bob, także gruboziarniste kasze, które dostarczą nam odpowiednich ilości białka. Nie bez znaczenia jest tu także właściwe łączenie produktów aby zapewnić komplementarność aminokwasów egzogennych. O tym niestety większość osób zapomina!
Niewłaściwe skomponowana dieta wegetariańska niesie za sobą ryzyko wielu niedoborów. Najczęściej mówi się o niedoborze witaminy B12. Wynika to z tego, iż jej głównym źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego, a w warzywach i owocach występuje tylko w znikomych ilościach. W niektórych przypadkach rozwiązaniem może być wybranie łagodniejszej formy wegetarianizmu a więc laktoowo-wegetarianizmu.
Jeśli natomiast jesteśmy zwolennikami całkowitego wykluczenia produktów odzwierzęcych z naszej diety to suplementacja witaminą B12 jest w tym przypadku niezbędna.
Wegetarianie często spożywają niewystarczającą ilość żelaza i cynku. Nawet jeśli do jadłospisu wprowadzimy produkty roślinne bogate w żelazo to należy pamiętać, że będzie ono miało mniejszą przyswajalność niż z produktów zwierzęcych. Aby poprawić biodostępność tego pierwiastka produkty bogate w żelazo należy łączyć z wit. C.
W przypadku młodzieży oraz kobiet w ciąży i karmiących zapotrzebowanie na m. i.n aminokwasy egzogenne, witaminy i minerał wzrasta. Dlatego w tych grupach niezalecane jest stosowanie jakiejkolwiek odmiany wegetarianizmu, chyba ze włączymy suplementacje.
Diety bardziej restrykcyjne oczywiście zwiększają ryzyko niedoborów dodatkowo takich składników odżywczych jak wapń, kwasy omega 3, wit. D3. Niewłaściwe skomponowana nie rzadko staje się większym zagrożeniem dla naszego zdrowia, niż dieta uwzględniająca wszystkie produkty.
Przed wyborem tego rodzaju diety jako sposobu żywienia zastanów się czy masz czas i wiedzę potrzebne do tego aby właściwie komponować swój jadłospis. Jeśli nie, zgłoś się do doświadczonego dietetyka, który pomoże Ci taką dietę przygotować.
